آنژیوکت چیست؟

پیش از این که بخواهیم راجع به انواع آنژیوکت بپردازیم بهتر است ابتدا مختصر توضیحی راجع به خود آنژیوکت داشته باشیم تا آن دسته از کاربرانی که در این باره اطلاعات کافی ندارند به خوبی با آن آشنا شوند.

آنژیوکت، کنولا یا در اصطلاح پزشکی VENFLON به لوله ای بسیار باریک، شفاف و منعطف گفته می شود که آن را وارد سیاه رگ می کنند تا دارو و مایعاتی مثل سرم از آن عبور کرده و مستقیما وارد بدن شود. از آنژیوکت ها معمولا در بیمارستان ها و درمانگاه استفاده می کنند اما گاهی در آزمایشگاه ها با توجه به نیاز، آن را به کار می برند.

اگر به ظاهر انواع آنژیوکت دقت کنید می بینید که بخش های مختلفی دارد که شامل سوزن، درپوش تزریق، محافظ سوزن، باله های آنژیوکت، نگهدارنده ی سوزن و مجرای اصلی می باشد. جالب است بدانید که آن ها را در سایزهای مختلف تولید می کنند به شکلی که هر یک از آن ها در رنگ مشخص و در دسته ی خاص خود قرار دارد. به بیان دیگر این که هر یک از رنگ ها بیانگر سایز و نوع آنژیوکت است.

• طریقه ی استفاده از آنژیوکت به چه صورت است؟

پیش از هر چیز باید بگوئیم که استفاده کردن از آنژیوکت کار هر کسی نیست و تنها شخصی که در این زمینه آموزش های لازم را دیده است باید آن را به بیمار متصل کند. با این حال طریقه ی استفاده از انواع آنژیوکت به یک شکل بوده که به شرح زیر است:

• پیش از هر چیز ابتدا باید محلی که قرار است آنژیوکت در آن قرار بگیرد با استفاده از پدهای الکلی استرلیزه و ضدعفونی شود؛ این کار برای آن است که از بروز عفونت جلوگیری شود.
• توجه داشته باشید که دست های پرستار یا پزشک نیز باید ضد عفونی شده باشند. حالا باید به دنبال پیدا کردن یک رگ مناسب که از مفاصل دور است، بود.
• آنژیوکتی که قرار است برای بیمار استفاده شود باید از سایز متناسبی برخوردار باشد در غیر اینصورت ممکن است دیواره های رگ دچار آسیب دیدگی شود.
• در این مرحله باید با استفاده از شریان بند بازوی بیمار را بست تا رگ هر چه بهتر نمایان شده و آنژیوکت بهتر درون آن قرار بگیرد. حالا باید سرسوزن به آرامی وارد رگ شود.
• در مرحله بعد باید با استفاده از چسب هایی مخصوص اطراف آنژیوکت را محکم کرد تا هنگام تزریق، جابه جا نشود. به یاد داشته باشید که هر آنژیوکت می تواند تا سه روز در بدن بیمار باقی بماند و مورد استفاده قرار گیرد؛ برای این که در تعداد روز دچار تردید نشوید می توانید روی چسب تاریخ بزنید.
• برای این که بیمار احساس درد نکند می توان از بی حسی های موضعی استفاده کنید؛ با این کار اضطراب او نیز کاهش می یابد.

• انواع آنژیوکت و کاربردهای آن

همانطور که گفتیم آنژیوکت ها انواع مختلفی دارند که توضیح آن ها به شرح زیر است:

• آنژیوکت نارنجی

آنژیوکت نارنجی که آن را با شماره 14 می شناسند از لحاظ سایز بزرگترین نوع آنژیوکت است. از این مدل زمانی استفاده می شود که بیمار به تزریق های مداوم و طولانی سرم، دارو و… نیاز دارد. این آنژیوکت به صورت کاملا استریل شده، غیر سمی و غیر تب زا به فروش می رسد.

• آنژیوکت طوسی

آنژیوکت شماره 16 که رنگ آن طوسی است از نوع قبلی ظریف تر است و از آن برای ترانسفوزیون خون در موارد پنوموتوراکس برای تخلیه هوا، در موارد خاص مورد استفاده قرار می گیرد.

• آنژیوکت سبز

شماره این آنژیوکت 18 بوده که مخصوص استفاده در اتاق عمل است؛ در واقع زمانی که این آنژیوکت  مورد استفاده قرار می گیرد یعنی برای بیمار اعمال سنگینی باید صورت بگیرد.

• آنژیوکت صورتی

داروهای بیمارستانی و سرم تراپی را به کمک آنژیوکت شماره 20 که صورتی رنگ است انجام می دهند.

• آنژیوکت آبی

عمومی ترین نوع آنژیوکت است که از آن برای تزریق دارو استفاده می شود و آن را با شماره 22 می شناسند.

• آنژیوکت زرد

به علت نازک بودن آنژیوکت زرد یا همان آنژیوکت شماره 24، از آن برای کودکان که رگ های بسیار ظریفی دارند استفاده می کنند.

• آنژیوکت بنفش

و اما آنژیوکت شماره 26 که نازک ترین نوع در بین انواع آنژیوکت بوده و بنفش رنگ است برای استفاده در نوزادان کاربرد دارد.

• مشخصات و ویژگی های آنژیوکت ها

علاوه بر این که آنژیوکت ها انواع مختلفی دارند بلکه مشخصات و ویژگی های مختص به خود را نیز دارند تا راحتی را هنگام کار برای کادر درمان فراهم کنند. ویژگی های فوق به شرح زیر هستند:

• آنژیوکت های D استریل شده هستند که تنها می توان یک بار از آن ها استفاده کرد، از دیگر ویژگی آن ها می توان به غیر سمی بودن، غیر تب زا بودن و زیست سازگاری آن ها اشاره کرد.
• آنژیوکت هایی که به یک شیر یک طرفه به منظور تزریق مجهز هستند از نوع E می باشند که جنس سیلیکونی دارند و با توجه به کد رنگی و سایز آن ها مورد استفاده قرار می گیرند.
• نوع F برای جلوگیری از درد هستند که سوزن و کاتتر آغشته به سیلیکون دارند.
• آنژیوکت های نوع G سوزنی از جنس فولاد دارند که خاصیت ضد زنگ بودن دارد.
• نوع دیگری از آنژیوکت وجود دارد که سوزن آن از جنس پلی اتیلن است و با حروف H شناخته می شود.
• آنژیوکت هایی که با نام اکاتتر شناخته می شوند از جنس تفلون یا FEP هستند و خطوطی روی آن ها وجود دارد که به اشعه ایکس حساسیت نشان می دهند.
• آنژیوکت هایی که با حروف J مشخص می شوند برای تزریق دارو به ورید بیمار به کار برده می شوند.
• با کیفیت ترین نوع تفلون تیوب یا به اصطلاح FEP TUBE مربوط به آنژیوکت هایی است که حروف K دارند.
• اگر یک آنژیوکت حروف L داشته باشد بدان معناست که برای تولید آن از تکنولوژی بالایی استفاده شده به همین خاطر هنگام استفاده از آن هیچ سختی خاصی وجود ندارد.
• آنژیوکت های M از یک مجرای اصلی همراه با قسمت جانبی تشکیل شده اند تا بتوان به طور همزمان داروی دیگری نیز به بیمار تزریق کرد.
• اگر پرستار بخواهد خون برگشتی از ورید را مشاهده کند و از وجود آن اطمینان حاصل کند باید از آنژیوکت های N استفاده کند.
• آنژیوکت های O باله های خاصی دارند که برای اتصال هر چه بهتر به بیمار مورد استفاده قرار می گیرند.

• نکات مهم هنگام استفاده از انواع آنژیوکت

هنگام استفاده از آنژیوکت یکسری نکات خاص وجود دارد که ملزم به رعایت هستند و چنانچه به آن ها توجهی نشود ممکن است برای بیمار مشکلاتی به وجود بیاید؛ از جمله این نکات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اولین نکته ی قابل توجه و مهم این است که به سایز، رنگ بندی و نوع آنژیوکت توجه کنید و آن را متناسب با نیاز بیمار مورد استفاده قرار دهید.
• بهتر است پیش از این که آنژیوکت مناسب را انتخاب و مورد استفاده قرار دهید حتما از بیمار بپرسید که چه اقداماتی باید روی آن صورت گیرد.
• در صورتی که می خواهید از بیمار خون بگیرید حتما آنژیوکتی انتخاب کنید که به اندازه ی کافی بزرگ باشد با این کار هم زمان کمتری برا خون گیری نیاز است و هم این که بیمار سریع تر از درد آن رهایی پیدا می کند.
• اتصال آنژیوکت به رگ بیمار باید به خوبی توسط پرستار بررسی شود.
• بهتر است پرستار یا شخصی که قرار است اتصال آنژیوکت را انجام دهد از دستکش استفاده کند در صورت نبود دستکش حتما دست ها را ضدعفونی کند.
• توجه داشته باشید که پس از اتصال نباید رگ و اطراف آن متورم یا قرمز شود؛ در صورت مشاهده چنین مشکلی سریعا به پزشک یا پرستار اطلاع دهید چرا نشانه اتصال نادرست آنژیوکت است.
• همانطور که می دانید آنژیوکت ها در بسته بندی ها استریل شده قرار دارند توجه داشته باشید پس از خارج کردن آن از بسته بندی، سوزن آنژیوکت به جایی غیر از پوست بیمار برخورد نکند چرا که ممکن است آلوده شود.
• همانطور که گفتیم هر آنژیوکت را می توان در برخی شرایط تا 72 ساعت در بدن بیمار نگه داشت اما بهترین حالت این است که هر 48 ساعت یکبار تعویض شود.
• در صورتی که بیمار کودک و یا سالمند بود بهتر است از قبل برای او توضیح دهید زیرا ممکن است رفتارهای هیجانی در حین اتصال آنژیوکت داشته باشد که این کار باعث سفت شدن رگ ها می شود.
• آنژیوکتی که قرار است مورد استفاده قرار گیرد باید در بسته بندی پلمپ شده باشد در غیر این صورت نباید استفاده شود.
• پس از متصل کردن انواع آنژیوکت حتما دست ها باید با استفاده از آب و صابون ضدعفونی شوند.

• اجزای تشکیل دهنده انواع آنژیوکت چیست؟

همانطور که مشاهده کرده اید، آنژیوکت ها قسمت های مختلفی دارند که شاید اطلاع از آن ها برای تمامی مخاطبان مقدور نباشد پس به بررسی اجزای تشکیل دهنده آن می پردازیم که به شرح زیر است:

• معمولا تمامی آنژیوکت ها از یک قسمت پلاستیکی تشکیل شده اند که درون ورید یا رگ قرار می گیرد.
• بال قسمت دیگری از آنژیوکت است که وجود دارد که برای در دست گرفتن، تنظیم کردن و ثابت نگه داشتن آنژیوکت روی دست بیمار است.
• بخش دیگر آنژیوکت مربوط به دریچه ای است که روی آن قرار دارد؛ این دریچه برای آن است که داروهای دیگر نیز حین تزریق اضافه شوند.
• آخرین بخش یا قسمت از یک آنژیوکت محلی است که به ست سرم وصل می شود.

• نکات بهداشتی که بیمار هنگام متصل کردن انواع آنژیوکت باید به آن ها توجه داشته باشد

نه تنها پرستار بلکه بیمار نیز باید یکسری نکات بهداشتی را در رابطه با متصل کردن انواع آنژیوکت بداند تا با مشکلی روبه رو نشود، از جمله این نکات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پس از این که آنژیوکت در رگ قرار می گیرد به هیچ عنوان نباید به آن دست زد.
• در صورتی که اجازه ی دست دادن به آنژیوکت را داشتید حتما باید دست های خود را با آب و صابون ضدعفونی کنید.
• آنژیوکت قرار گرفته شده در رگ در صورتی که دچار ضربه یا فشار شود ممکن است دیواره رگ را پاره کند پس بیش از پیش به آن توجه کنید.
• در صورتی که نیاز به پانسمان بود حتما باید خشک و تمیز باشد در غیر اینصورت ممکن است زمینه ی عفونت را فراهم کند.
• چنانچه کلاهک رنگی آنژیوکت باز بود، پانسمان دچار رطوبت یا کثیفی شد، در محل اتصال آنژیوکت دچار درد، سوزش، گرما، تورم، قرمزی و… بود حتما باید به پزشک یا پرستار این موضوع را اطلاع داد.

با سپاس از همراهمی همیشگی شما کاربران گرامی امیدواریم که مقاله امروز برای شما مفید بوده باشد. فروشگاه تجهیرات پزشکی طبینو